Reuters Enstitüsü tarafından yayımlanan bu yılki Dijital Haber Raporu, dünya genelindeki dijital haber tüketim alışkanlıklarını, medya güvenini ve sosyal medya kullanımını analiz ediyor. 2024 yılı raporu, 47 ülkeden 94.943 yetişkinin katılımıyla hazırlanmış. Bu rapor, dünya nüfusunun yarısının ulusal ve bölgesel seçimlere katıldığı, Ukrayna ve Gazze'de süregelen savaşlar gibi kritik olayların yaşandığı bir dönemde gerçekleştirildi. İlginç bir bulgu ise insanların %39'unun haberlerden kaçındığını ve bu oranın 7 yıl önceye göre %10 artmış olması.
Gerçek ve Sahte Haber Ayrımı Hakkında Endişeler
2024 raporuna göre, kullanıcıların internette gerçek ve sahte haberleri ayırt etme konusundaki endişesi artmış durumda. Bu endişe, bir önceki yıl %56 iken, bu yıl %59 seviyesine ulaşmış. Özellikle seçim dönemlerinde bu endişenin daha belirgin olduğu gözlemleniyor. Örneğin, Güney Afrika'da bu oran %81, ABD'de %72, ve Birleşik Krallık'ta %70 olarak dikkat çekiyor.
Dijital platformlarda güvenilir içeriği belirlemenin zorluğu da öne çıkıyor. TikTok kullanıcılarının %27'si güvenilir haberleri tespit etmekte zorlanıyor. Gençlerin yoğun olarak kullandığı bu platformda böyle bir oranın olması endişe verici bir durum olarak değerlendiriliyor. Diğer sosyal medya platformlarında bu oranlar biraz daha düşük seyrediyor.
Haberden Kaçınma Eğiliminde Artış
2024 raporunda, dünya genelinde haberden kaçınma oranının gözle görülür bir artış gösterdiği belirtiliyor. 2017 yılında %29 olan bu oran, 10 puan artarak %39 seviyesine ulaştı. İnsanların dörtte biri ise haberlerden kaçınmalarının sebebini olumsuz haberlerin ruh hallerini etkilemesi olarak gösteriyor.
Değişen Haber Tüketim Alışkanlıkları
Raporda, katılımcıların haber tüketim alışkanlıklarının önemli ölçüde değişim gösterdiği vurgulanıyor. Özellikle YouTube, TikTok ve Instagram gibi video tabanlı platformların haber tüketimindeki rolü artmaktadır.
Platform bazında analizler şu şekilde:
- YouTube, katılımcıların %31'i tarafından haftalık haber kaynağı olarak kullanılıyor.
- WhatsApp %21 ile ikinci sırada.
- TikTok ise %13 ile genç kullanıcılar arasında popüler.
Sosyal medya platformlarının haber tüketimi:
- Tayland: %39
- Kenya: %36
- Endonezya: %29
- Peru: %27
- Birleşik Krallık: %4
- Danimarka: %3
- ABD: %9
Dünya Genelinde Haber Güvenilirliği
Araştırmaya göre dünya genelinde katılımcıların sadece %40'ı haberlere genellikle güveniyor. Bu güven seviyesi, siyasi konumlanış, yaş, gelir ve eğitim gibi faktörlere bağlı olarak değişiyor.
Türkiye'den 2082 kişinin katıldığı ankette, en az güven duyulan üç haber markası A Haber, ATV ve Sabah olarak öne çıkıyor. TRT ise bir önceki yıl sonuçlarına göre güven puanında üç puan kaybetmiş durumda.
Türkiye Verileri
Raporun Türkiye bölümünde birçok önemli konu değerlendirilmiş:
- 2023 Seçimleri: Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi sürecinde bazı kanalların iktidar partisine orantısız süre ayırdığı belirtilmiş.
- RTÜK Cezaları: NOW TV ve Halk TV'nin aldığı cezalar vurgu yapılmıştır.
- Güven Seviyeleri: Türkiye’de haberlere güven oranı %35 ve bu oranla 47 ülke arasında 26. sırada yer alıyor.
Televizyon, Türkiye'de en etkili haber kaynağı olmaya devam ediyor. Ancak ulusal yayıncıların çevrimiçi haber servisleri de televizyon kadar etkili. Basılı gazeteler ise ciddi bir düşüş yaşamış ve haftalık erişim 2015 yılına göre yarıya düşmüş durumda.
Türkiye'de Haber Kaynakları Sıralaması:
- Çevrimiçi medya (sosyal medya dahil) - %70
- Televizyon - %56
- Sosyal medya - %45
- Basılı gazeteler - %19
En Merak Edilen Sorular
Reuters Dijital Haber Raporu hangi ülkeleri kapsıyor?
Reuters Dijital Haber Raporu 2024, dünya genelinden 47 ülkeyi kapsıyor. Bu ülkeler Asya, Avrupa, Afrika ve Amerika kıtalarından geniş bir yelpazeyi içeriyor. Araştırma, toplamda 94.943 yetişkinin katılımıyla gerçekleştirildi. Raporda, dijital haber tüketim alışkanlıkları, medya güveni ve sosyal medya kullanımı gibi pek çok önemli konuda veriler sunuluyor. Özellikle 2024 yılında yapılacak ulusal ve bölgesel seçimler, Ukrayna ve Gazze'de süregelen savaşlar gibi kritik olaylar inceleniyor. Her ülke, kendi sosyal ve politik dinamiklerine göre analiz ediliyor.
Haberdensekten kaçınma oranı neden artıyor?
Haberlerden kaçınma oranı, 2024 raporunda önemli bir artış göstermiş durumda. 2017 yılında %29 olan bu oran, 2024 yılında %39’a yükselmiş. Uzmanlar, bu durumu çeşitli nedenlere bağlıyor. İlk olarak, olumsuz haberler insanların ruh halini olumsuz etkileyebiliyor. Ayrıca, sürekli tekrarlanan ve iyimser olmayan haber içerikleri insanları bunaltabiliyor. Sosyal medya ve dijital platformlarda yayılan sahte haberler de bu duruma katkı sağlıyor. İnsanlar, bilgi kirliliğinden uzak durmak adına haberlerden kaçınma eğiliminde olabiliyorlar. Bu eğilim, özellikle genç kullanıcılar arasında daha yaygın gözlemleniyor.
İlgili Haberler
