Kızıldeniz, ticari deniz taşımacılığı için önemli bir geçiş güzergahı olmasına rağmen, son zamanlarda Yemen'deki Husilerin İsrailli gemilere yönelik artan saldırıları nedeniyle güvenlik endişeleri artmış ve bu durum, bölge üzerinden gerçekleştirilen ithalat ve ihracat işlemlerini olumsuz etkilemiştir. Bu güvenlik sorunları, gemi sahiplerini ve operatörlerini Süveyş Kanalı'nı terk edip, Babu'l Mendeb Boğazı ve Ümit Burnu üzerinden daha uzun rotaları tercih etmeye itmiştir. Bu değişiklik, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından Şubat ayında yapılan bir değerlendirmede de dikkat çekilmiş ve 2024 Ocak ayında Süveyş Kanalı'ndan geçen gemi sayısında %42'lik bir düşüş olduğu belirtilmiştir. Gemi sahiplerinin bu yeni rotayı tercih etmesi, hem zaman kaybına hem de yakıt ve operasyonel maliyetlerde artışa neden olurken, sigorta sektöründe de riskleri büyük ölçüde artırmıştır.
Türkiye Sigorta Birliği'nin (TSB) açıklamalarına göre, Kızıldeniz'deki korsanlık, terörizm ve savaş gibi olaylar nedeniyle güvenlik endişeleri arttıkça, sigorta primleri de önemli ölçüde yükselmiştir. Bu endişeler, küresel deniz taşımacılığını zorlayan dalgalı navlun piyasaları ve kesintiye uğrayan teslimatlarla birleşince, gemilerin bu riskli bölgelerden geçerken karşılaştıkları sigorta maliyetlerinde 7-10 kat artışa ve savaş riski primlerinin önemli ölçüde yükselmesine yol açmıştır. Ayrıca, bu riskler nedeniyle sigorta tekliflerinin süreleri de önemli derecede kısalıp, ek maliyetler getirmiştir.
Gemi sahipleri, silahlı saldırılara karşı kendilerini koruyacak sınırlı önlemlere sahiptir ve özellikle yüksek risk altındaki gemiler için, bölgeden uzaklaşmak en güvenli yol olarak görülmektedir. Ancak, rota değişikliği, sefer planlarının ticari olarak uygulanabilirliğine göre alınması gereken dikkatli bir karardır. Kızıldeniz'den geçmek zorunda kalan ya da tercih eden gemiler için uluslararası otoritelerin rehberleri ve ABD donanmasının güvenlikle ilgili önerileri gibi önlemler, güvenliği artırmada önemli bir rol oynamaktadır.
TSB, yüksek sigorta primlerinden kaçınmak için alternatif rotaların tercih edilmesinin de benzer maliyetler getirdiğine dikkat çekerken, bu durum, daha uzun ve güvenli rotaların seçilmesiyle artan yakıt tüketimi ve seyahat süresiyle kendini göstermektedir. Kızıldeniz'deki güvenlik riskinin artık kriz seviyesine ulaştığı ve bazı gemi sahiplerinin orta vadeli bir strateji olarak Ümit Burnu üzerinden geçmeyi tercih ettiği, diğerlerinin ise riskleri dağıtmak için alternatif pazarlar ve bölgeler aramayı bir seçenek olarak gördüğü belirtilmiştir.
İlgili Haberler
